انگشت ماشه‌ای (Trigger Finger)
تعریف و علائم:
انگشت ماشه‌ای که به نام تنگی التهاب غلاف زردپی خم‌کننده (stenosing flexor tenosynovitis) نیز شناخته می‌شود، یک اختلال دردناک در تاندون‌های خم‌کننده دست است. این اختلال بیشتر انگشت چهارم را درگیر می‌کند، اما می‌تواند به‌طور هم‌زمان چندین انگشت را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
در حالت طبیعی، تاندون خم‌کننده در داخل یک غلاف فیبروزی به نام رتیناکولوم (retinacular sheath) حرکت می‌کند. رتیناکولوم با پنج بند جداگانه که به‌عنوان قرقره عمل می‌کنند، تاندون را در مقابل استخوان ثابت نگه می‌دارد. این قرقره‌های فیبروزی اجازه می‌دهند تاندون هنگام خم و راست شدن انگشت به‌راحتی بین رتیناکولوم و استخوان حرکت کند.
اما در انگشت ماشه‌ای، التهاب قرقره نزدیک به پایه، که به نام قرقره A1 شناخته می‌شود، باعث تنگ شدن کانال رتیناکولوم می‌شود و مانع از حرکت آزادانه تاندون خم‌کننده می‌گردد. این امر منجر به احساس دردناک "پاپ" یا "کلیک" هنگام باز شدن انگشت درگیر می‌شود. در برخی موارد کمتر شایع، این وضعیت با سفتی بدون پاپ یا قفل شدن ظاهر می‌شود.
شیوع و عوامل خطر:
انگشت ماشه‌ای شایع است و خطر ابتلای طول عمر در بزرگسالان بین ۲٪ تا ۴٪ است. زنان ۶ برابر بیشتر از مردان مبتلا می‌شوند. افراد مبتلا به دیابت خطر بیشتری برای توسعه این اختلال دارند و به درمان مقاوم‌تر هستند. این اختلال همچنین در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، سندرم تونل کارپال (carpal tunnel syndrome)، آمیلوئیدوز (amyloidosis)، کم‌کاری تیروئید (hypothyroidism) و تنگی التهاب غلاف زردپی دکروین (de Quervain tenosynovitis) بیشتر دیده می‌شود. در حالی که اکثر موارد ایدیوپاتیک هستند، استفاده مکرر از دست مانند کارهای دستی یا پیامک زدن مداوم یک عامل خطر برای توسعه این وضعیت است.
پیشرفت و علائم بالینی:
این اختلال ممکن است در ابتدا بدون درد باشد و بیمار ابتدا متوجه کلیک هنگام استفاده از انگشت درگیر شود. با افزایش التهاب رتیناکولوم، درد در هنگام خم و راست کردن انگشت رخ می‌دهد. یک توده حساس ممکن است در مفصل متاکارپوفالانژیال (MCP) نزدیک به انگشت درگیر ایجاد شود که بیشتر مانع از حرکت تاندون خم‌کننده در داخل غلاف رتیناکولوم می‌شود. در نهایت، بیمار توانایی باز کردن فعال انگشت را از دست می‌دهد و انگشت در وضعیت قفل شده خم باقی می‌ماند. در صورت عدم درمان، ممکن است منجر به انقباضات مفصل بین‌فالانژیال پروگزیمال شود.
تشخیص افتراقی:
انگشت ماشه‌ای در بزرگسالان باید از شرایط نادرتر کودکان با عنوان انگشت شست ماشه‌ای توسعه‌ای (developmental trigger thumb) که قبل از سن ۴ سالگی با نرخ ۱-۳ کودک در ۱۰۰۰ رخ می‌دهد، متمایز شود. انگشت ماشه‌ای در کودکان در همان گروه سنی انگشت شست ماشه‌ای رخ می‌دهد، اما ۱۰ برابر کمتر شایع است و اغلب با ناهنجاری‌های آناتومیک یا شرایط پزشکی زمینه‌ای مرتبط است. این اختلال بیشتر انگشت سوم را تحت تأثیر قرار می‌دهد.